28 Οκτωβρίου: Επέτειος του ΟΧΙ

Η Επέτειος του Όχι, αφορά την άρνηση της Ελλάδας στις ιταλικές αξιώσεις επί τελεσιγράφου που επιδόθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1940, στον Έλληνα Πρωθυπουργό, συνέπεια της οποίας ήταν η είσοδος της Χώρας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε να εορτάζεται στην Ελλάδα κάθε χρόνο ως επίσημη εθνική εορτή και αργία.

Τις πρώτες πρωινές ώρες στις 28 Οκτωβρίου του 1940 η τότε Ιταλική Κυβέρνηση απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο, δια του Ιταλού Πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος και το επέδωσε ιδιόχειρα στον Έλληνα Πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά, στην οικία του δεύτερου, στην Κηφισιά, με το οποίο και απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.

Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Έλληνας Πρωθυπουργός έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c'est la guerre», (αλόρ σε λα γκερ =Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί των ιταλικών αιτημάτων.

O ίδιος ο Γκράτσι στα απομνημονεύματά του, που εξέδωσε το 1945, περιγράφει τη σκηνή: «Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μου είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος..., ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός εκείνη τη στιγμή είχε εκφράσει το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα, την άρνηση της υποταγής, και αυτή η άρνηση πέρασε στον τότε ελληνικό δημοσιογραφικό τύπο με την λέξη «ΟΧΙ». Σημειώνεται πως αυτούσια η λέξη ΟΧΙ παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας «Ελληνικό Μέλλον» του Ν. Π. Ευστρατίου στις 30 Οκτωβρίου του 1940.

Δύο ώρες μετά την παραπάνω επίδοση, ξεκίνησε ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος με εισβολή των ιταλικών στρατευμάτων στην Ήπειρο, οπότε η Ελλάδα αμυνόμενη ενεπλάκη στον πόλεμο. (πηγή)

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟ Β' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

• Η Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ, ήταν η μόνη χώρα που αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τους στρατούς τεσσάρων χωρών ταυτόχρονα:

          Αλβανία

          Ιταλία

          Γερμανία

          Βουλγαρία

• Διάρκεια Αντίστασης (σε ημέρες):

          Ελλάδα 219
          Νορβηγία 61
          Γαλλία 43 (η υπερδύναμη της εποχής)
          Πολωνία 30
          Βέλγιο 18
         Ολλανδία 4
         Γιουγκοσλαβία 3
         Τσεχοσλοβακία 0
        Λουξεμβούργο 0
       Δανία 0 (οι Δανοί παραδόθηκαν σ’ ένα μοτοσικλετιστή του Hitler που μετέφερε αίτημα του Hitler      στο Δανό βασιλιά για διέλευση του Ναζιστικού στρατού. Ο Δανός βασιλιάς για να δείξει την υποταγή του, παράδωσε το Στέμμα του στο μοτοσικλετιστή για να το πάει στο Βερολίνο και στο Hitler ....)

• Συνολικές απώλειες προκληθείσες από τους Έλληνες στις Δυνάμεις Κατοχής:

         Αλβανοί 1165

         Ιταλοί 8000

         Βούλγαροι 25.000

         Γερμανοί 50.000

• Συνολικές απώλειες σε ποσοστό πληθυσμού

         Ελλάδα 10%

         Σοβιετική Ένωση 2,8%

         Ολλανδία 2,2%

         Γαλλία 2%

        Πολωνία 1,8%

        Γιουγκοσλαβία 1,7%

        Βέλγιο 1,5% 

Αποσπάσματα για τους Έλληνες

• "Χάριν της ιστορικής αλήθειας πρέπει να επιβεβαιώσω ότι μόνο οι Έλληνες, απ’ όλους τους αντιπάλους που μας αντιμετώπισαν, πολέμησαν με το μεγαλύτερο θάρρος και περισσότερο αψήφισαν το θάνατο.." 

Adolph Ηitler 

(Από ομιλία του στο Reichstag στις 4 Μαΐου 1941) 

• «Η λέξη ηρωισμός φοβάμαι οτι δεν αποδίδει στο ελάχιστο τις πράξεις αυτοθυσίας των Ελλήνων, οι οποίες ήταν ο καθοριστικός παράγοντας για τη νικηφόρα έκβαση της κοινής προσπάθειας των εθνών, κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ, για την ανθρώπινη ελευθερία και την αξιοπρέπεια. Εάν δεν ήταν η ανδρεία των Ελλήνων και το θάρρος τους, η έκβαση του Β’ ΠΠ θα ήταν ακαθόριστη."

Winston Churchill 

(Παραφρασμένο από μια από τις ομιλίες του στο βρετανικό Κοινοβούλιο στις 24 Απριλίου 1941)

• "Μέχρι τώρα συνηθίζαμε να λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε: Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες."

Winston Churchill

(Από μια ομιλία στο BBC στις πρώτες ημέρες του ελληνο-ιταλικού πολέμου)

• "Λυπάμαι επειδή γερνώ και δεν θα ζήσω πολύ για να ευχαριστήσω τους Έλληνες, των οποίων η αντίσταση ήταν αποφασιστική για το Β’ ΠΠ." 

Joseph Stalin

(Από μια ομιλία στο ραδιοσταθμό της Μόσχας στις 31 Ιανουαρίου 1943 μετά από τη νίκη του Stalingrad και τη συνθηκολόγηση της 6ης γερμανικής στρατιάς υπό τον στρατηγό Von Paulus).

• "Εάν οι ρώσοι κατόρθωσαν να προβάλουν αντίσταση στην είσοδο της Μόσχας για να σταματήσουν και να αποτρέψουν το γερμανικό χείμαρρο, το οφείλουν στους Έλληνες, οι οποίοι καθυστέρησαν τις γερμανικές μεραρχίες, την ώρα που θα μπορούσαν να μας κάνουν να γονατίσουμε." 

Georgy Constantinovich Zhoukov

(Στρατηγός του σοβιετικού στρατού: Απόσπασμα τα απομνημονεύματά του για το Β’ ΠΠ)

• "Ανεξάρτητα από αυτό που οι μελλοντικοί ιστορικοί θα πουν, αυτό που μπορούμε να πούμε τώρα, είναι ότι η Ελλάδα έδωσε στο Μussolini ένα αξέχαστο μάθημα, ότι ήταν το κίνητρο για την επανάσταση στη Γιουγκοσλαβία, ότι κράτησε τους Γερμανούς στην ηπειρωτική χώρα και στην Κρήτη για έξι εβδομάδες, ότι ανέτρεψε τη χρονολογική σειρά όλων των σχεδίων της Γερμανικής Ανώτατης Διοίκησης και έφερε έτσι μια γενική αντιστροφή ολόκληρης της πορείας του πολέμου και νικήσαμε." 

Sir Robert Antony Eden

Υπουργός Πολέμου και Εξωτερικού της Μεγάλης Βρετανίας 1940-1945,

Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας 1955-1957 –

παράφραση από μια ομιλία του στο βρετανικό Κοινοβούλιο 24/09/1942)

• "Δεν θα ήταν υπερβολή να πω οτι η Ελλάδα ανέτρεψε τα σχέδια της Γερμανίας στην ολότητά τους και την ανάγκασε να αναβάλει την επίθεση στη Ρωσία για  έξι εβδομάδες. Αναρωτιόμαστε ποιά θα ήταν θέση της Σοβιετικής Ένωσης χωρίς την Ελλάδα." 

 Sir Harold Leofric George Alexander

(Βρετανός στρατηγός κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ –

παράφραση από μια ομιλία του στο βρετανικό Κοινοβούλιο στις 28 Οκτωβρίου 1941)

• "Είμαι ανίκανος να δώσω το κατάλληλο εύρος της ευγνωμοσύνης που αισθάνομαι για την ηρωϊκή αντίσταση του λαού και των ηγετών της Ελλάδας." 

 Charles de Gaul

(Από μια ομιλία του στο γαλλικό Κοινοβούλιο μετά από το τέλος του Β’ ΠΠ).

• "Η Ελλάδα είναι το σύμβολο της βασανισμένης, ματωμένης αλλά ζωντανής Ευρώπης. Δεν ήταν ποτέ μια ήττα τόσο αξιότιμη για εκείνους που την υπέστησαν." 

Maurice Schumann Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας 1969-1973, μέλος της γαλλικής ακαδημίας 1974

(Από ένα μήνυμα που απηύθυνε από το BBC του Λονδίνου στους υποδουλωμένους λαούς της Ευρώπης στις 28 Απριλίου 1941, η ημέρα που ο Ηitler κατέλαβε την Αθήνα μετά από έξι μηνών πόλεμο ενάντια στο Μussolini και έξι εβδομάδες ενάντια στο Ηitler).

• "Πολεμήσατε άοπλοι και νικήσατε, μικροί ενάντια σε μεγάλους. Σας οφείλουμε ευγνωμοσύνη, επειδή μας δώσατε το χρόνο να υπερασπιστούμε την πατρίδα μας. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευχαριστούμε." 

Μόσχα, ραδιοσταθμός όταν επιτέθηκε ο Ηitler στην ΕΣΣΔ

• "Ο πόλεμος με την Ελλάδα απέδειξε ότι τίποτα δεν είναι σίγουρο στα στρατιωτικά και ότι πάντα μας περιμένουν εκπλήξεις."

Benito Mussolini

(Από ομιλία της 10/5/1941)

• "Στην 28η Οκτωβρίου 1940 στην Ελλάδα δόθηκε μια προθεσμία τριών ωρών για να αποφασίσει σχετικά με τον πόλεμο ή την ειρήνη, αλλά ακόμα κι αν δίνονταν τρεις ημέρες ή τρεις εβδομάδες ή τρία έτη, η απάντηση θα ήταν η ίδια. Οι Έλληνες δίδαξαν την αξιοπρέπεια στο πέρασμα των αιώνων. Όταν όλος ο κόσμος έχασε την ελπίδα του, οι Έλληνες τόλμησαν να αμφισβητήσουν το αήττητο του γερμανικού τέρατος, υψώνοντας απέναντι του το υπερήφανο πνεύμα της ελευθερίας."

 Franklin D Roosevelt,

Πρόεδρος ΗΠΑ 1933 - 1945

• "Η ηρωική προσπάθεια των Ελλήνων... Ενάντια στην επίθεση της Γερμανίας, αφού νίκησαν τόσο βροντερά τους Ιταλούς στην προσπάθειά τους να εισβάλουν στο ελληνικό χώμα, γέμισε τις καρδιές των αμερικανών με ενθουσιασμό και κίνησε την συμπάθεια τους."  

Franklin D Roosevelt,

Πρόεδρος ΗΠΑ 1933 - 1945

• Στις 10 Απριλίου 1941, μετά από την ελληνική συνθηκολόγηση με τη Γερμανία, τα βόρεια οχυρά της Ελλάδας παραδίνονται. Οι Γερμανοί εκφράζοντας το θαυμασμό τους στους Έλληνες στρατιώτες, δήλωσαν ότι είναι τιμημένοι και υπερήφανοι έχοντας ως αντίπαλό τους έναν τέτοιο στρατό και ζήτησαν να επιθεωρήσει ο Έλληνας διοικητής το γερμανικό στρατό σε μια ένδειξη τιμής και αναγνώρισης! Η γερμανική σημαία αναρτήθηκε μόνο μετά την πλήρη απόσυρση του ελληνικού στρατού.

• Ένας γερμανός αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας δήλωσε στο διοικητή της ομάδας μεραρχιών ανατολικής Μακεδονίας, υποστράτηγο Δέδε, ότι ο Ελληνικός Στρατός ήταν ο πρώτος στρατός στον οποίο τα μαχητικά αεροπλάνα Stuka δεν προκάλεσαν τον πανικό. "Οι στρατιώτες σας" είπε, "αντί της μανιώδους φυγής, όπως έκαναν στη Γαλλία και στην Πολωνία, μας πυροβολούσαν από τις θέσεις τους." 

"ΕΠΕΙΔΗ ΜΟΝΟ ΕΜΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ, 

 ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΜΕΤΡΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ ΣΤΗ ΜΑΧΗ "

- AΙΣΧΥΛΟΣ 

(πατέρας της τραγωδίας)