Βάπτιση...

Με αφορμή το ότι γίνομαι νονά την Κυριακή...λίγα λόγια για τη βάπτιση...

Η βάπτιση είναι μια από τι σημαντικότερες μέρες στη ζωή του Ορθόδοξου Χριστιανού. Γίνεται συνήθως τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού, αφού σαραντίσει.

Η τελετή της βάπτισης αρχίζει στο Νάρθηκα της Εκκλησίας, όπου οι γονείς παραδίδουν το παιδί τους στο νονό. Ο νονός μιλάει εκ μέρους του μωρού και επικυρώνει την πίστη του στον Ιησού Χριστού, καθώς απαρνιέται τον Σατανά και λέει το "Πιστεύω". Με τους εξορκισμούς απομακρύνεται ο διάβολος  από το βαπτιζόμενο άτομο. Ο ανάδοχος αποκηρύσσει το σατανά στραμμένος προς τη δύση που συμβολίζει το βασίλειο του σκότους, ενώ απαγγέλει το σύμβολο της Πίστεως στραμμένος προς την ανατολή που συμβολίζει το Χριστό ο οποίος είναι το αληθινό φως. Η ομολογία της πίστης συνιστά την επίσημη πράξη της συνθήκης με το Χριστό. Προετοιμασία για το βάπτισμα σημαίνει κάθαρση του ανθρώπου και προετοιμασία για τη βασιλεία του Θεού.

Ο ιερέας ευλογεί το νερό της κολυμβήθρας (που μοιάζει σαν ένα μεγάλο δισκοπότηρο) και ρίχνει μέσα το λάδι που έφερε ο νονός. Το λάδι αγιαζόμενο γίνεται εξορκιστικό μέσο. Θεραπεύει τα τραύματα της αμαρτίας. "Το επορκιστό έλαιο θεωρείται σαν αποκοπή από την αγριέλαιο της αμαρτίας και μπόλιασμα στην «καλλιέλαιο» του Χριστού"(άγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων).

Ο παπάς βυθίζει το γυμνό μωρό μέσα στην κολυμβήθρα και το αλείφει με το νερό και το λάδι. Το μωρό βυθίζεται στην κολυμβήθρα τρεις φορές "Εις το όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος". Το νερό είναι σύμβολο του καθαρισμού λόγω της φυσικής του ιδιότητας να καθαρίζει, σύμβολο της ζωής, γιατί χωρίς αυτό ζωή δεν υπάρχει, και σύμβολο του θανάτου, επειδή πνίγει, σκοτώνει και εκμηδενίζει. Στο βάπτισμα με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος γίνεται πνευματικό και άγιο, ικανό να αγιάζει.  Η τριπλή βύθιση στο νερό στο όνομα της Αγίας Τριάδος σημαίνει τη συμμετοχή του στο θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού. Το νερό γίνεται μέσον ψυχικού καθαρμου μέσα στο οποίο θάπτεται ο παλαιός άνθρωπος και από το οποίο εξέρχεται αναγεννημένος ο νέος άνθρωπος, ο χριστιανός.

Μετά ο ιερέας βγάζει το μωρό από το νερό και το παραδίδει στο νονό. Ακολουθεί το μυστήριο του Χρίσματος, όπου ο ιερέας μυρώνει το μωρό με "μύρο" (λάδι που έχει αγιάσει ο Πατριάρχης) και κόβει μαλλιά από το κεφάλι του μωρού. Το μύρο είναι η ευωδιά του Χριστού και η σφραγίδα της δωρεάς του αγίου Πνεύματος. Χρισμένοι το άγιο μύρο πλέον, μετέχουμε στο χρίσμα του Χριστού που χρίσθηκε με το άγιο Πνεύμα και με την πνευματική σφραγίδα τυπώνονται στην ψυχή μας τα θεία δώρα, που μαρτυρούν ότι είμαστε παιδιά του Θεού. Το κούρεμα των μαλλιών γίνεται σαν προσφορά και θυσία στο θεό, σαν τρόπος ευχαριστίας στον δημιουργό που έπλασε τον άνθρωπο.

Επιπλέον, ο παπάς ευλογεί τα εσώρουχα και το ντύνουν με τα βαπτιστικά ρούχα που έφερε ο νονός.Τα βαπτιστικά ενδύματα πρέπει να έχουν μεταξύ των άλλων και λευκό χρώμα. Το λευκό χρώμα συμβολίζει τη λαμπρότητα της ψυχής.

Όταν το μωρό ντυθεί και φορέσει το σταυρό του, το παίρνει ο νονός και μαζί με τον παπά και τη λαμπάδα γυρίζουν τρεις φορές γύρω από την κολυμβήθρα. Ο σταυρός που δίδεται στο νεοφώτιστο είναι η σφραγίδα του Χριστού και συμβολίζει το πνεύμα της θυσίας και της αυταπάρνησης που συνεπάγεται η αποδοχή της χριστιανικής ζωής. Η λαμπάδα είναι το σύμβολο του φωτισμού του Χριστού, μαρτυρία της αίγλης και της δόξας που δεχόμαστε από το θεό. Ο κύκλος γύρω από την κολυμβήθρα είναι η παλιά πομπή των νεοφώτιστων από το βαπτιστήριο στον κυρίως ναό για την έναρξη της λειτουργίας με την οποία ήταν συνδεδεμένο το βάπτισμα.

Μετά το μωρό κοινωνάει για πρώτη φορά.

Οι γονείς πρέπει να κάνουν μετάνοια και να φιλήσουν το χέρι του νονού για να πάρουν το μωρό.

Μετά την βάπτιση, το νερό από την κολυμπήθρα, πρέπει να αδειάζει στο χώμα, χωρίς να υπάρχει φόβος να πατηθεί εκείνο το σημείο. Γι' αυτό στις εκκλησίες υπάρχει μια ειδική χοάνη, όπου αδειάζουν οι νεωκόροι το νερό από την κολυμπήθρα.

Επίσης, μετά τη βάπτιση η μητέρα δεν πρέπει να κάνει μπάνιο το παιδί, εκτός φυσικά από να το πλύνει τοπικά για λόγους υγιεινής. Το λάδι με το οποίο λούστηκε, πρέπει να μείνει στο νεοφώτιστο. Μετά από 3 μέρες θα μπορεί να το κάνει μπάνιο, αλλά το νερό θα πρέπει να το χύσει στο χώμα και όχι στην αποχέτευση. Το ίδιο πρέπει να κάνει και με το νερό που θα πλύνει τα βαπτιστικά ρούχα του παιδιού.

Το μυστήριο της βάπτισης είναι συνδεδεμένο με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και τα νεοφώτιστα παιδιά πρέπει να κοινωνούν μετά την βάπτισή τους. Φορώντας τα βαπτιστικά τους ρούχα και τον βαπτιστικό τους σταυρό για τις 3 επόμενες Κυριακές κατά τη Θεία Λειτουργία, τα παιδιά πρέπει να μεταλάβουν και να «κοινωνήσουν» με την Εκκλησία. Την πρώτη Κυριακή, θα πρέπει να πάνε στην εκκλησία μαζί με τον νονό τους, ο οποίος θα κρατά και τη λαμπάδα από τη βάπτιση.

Το όνομα δεν είναι απαραίτητο να δίνεται μέσω της βάπτισης και η ονοματοδοσία είναι ανεξάρτητη διαδικασία από το μυστήριο αυτό. Η πράξη ονοματοδοσίας μπορεί να γίνει στο Ληξιαρχείο, όπου έχει δηλωθεί η γέννηση του παιδιού, είναι αμετάκλητη και γίνεται σαφώς πριν την βάπτιση - αν ακολουθήσει και βάπτιση. Συνηθιζόταν, όμως, από τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού, οι άνθρωποι που βαπτίζονταν να αποκτούν νέο όνομα, εις ένδειξη ότι μετά το βάπτισμα «ξανά - γεννιούνται» απαλλαγμένοι απ' όσα τους βάραιναν πριν. Έτσι έχει επικρατήσει μέχρι σήμερα, κατά τη βάπτιση του παιδιού να δίνουμε και το όνομά του. Μάλιστα, σύμφωνα με εγκυκλίους που εκδίδει κατά καιρούς η Εκκλησία, απαγορεύονται τα μη χριστιανικά ονόματα στις βαπτίσεις. Στην ουσία πάντως, εκείνο που συμβαίνει μετά το τέλος μιας βάπτισης, είναι η δήλωση του ονόματος, που ακούστηκε, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει η πολιτεία.